Mannen met baarden

Mannen met baarden hebben het moeilijk de laatste jaren. Vooral als ze er een Djellaba bij dragen of zich overduidelijk dichtbij een moskee ophouden. Toch ken ik een plek waar de man met de baard mij een warm gevoel bezorgd; bakker ‘Mediterrane’ aan het einde van de Haarlemmerdijk.

Al jaren wordt deze drukbezochte bakkerij gerund door een aantal – naar ik vermoed Marokkaanse –mannen met baarden, die goedgeluimd allerhande spijzen verkopen. Een heel divers assortiment puttend uit de patisserie-traditie van Lille tot aan Agadir. Dus wel een Franse ‘Flan’, maar geen Moorkop. Geen Duits zuurdesem, maar wel plat Marokkaans brood.

Vorige week stapte ik er sinds lange tijd weer eens binnen. Mijn ex, die daar om de hoek woonde, is verhuisd, dus ik kan weer mij weer vrijelijk begeven in haar oude zône. Met het binnenstappen van de winkel, door honger gedreven, herinner ik mij weer de goede sfeer die je als een warme Sahara-wind op een regenachtige herfstdag tegemoet waait.

Ik nestel mij aan een van de eenvoudige tafeltjes achter in de winkel en bestel een traditionele muntthee (anders dan hippe muntthee) bij mijn warme quiche. Buiten is het koud en binnen komen er steeds meer Marokkaans sprekende mannelijke klanten aan de tafeltje zitten. Het Arabisch dat wordt uitgewisseld tussen de klanten en de mannen met baarden achter de toonbank, geeft mij het gevoel op een zonovergoten dorpsplein in Meknès te zijn beland. Ook de muntthee helpt hierbij.

Wat zit ik hier knus, tussen al die ‘enge’ moslimmannen! Niks geen broeierige blikken naar mij, een blonde vrouw alleen aan een tafel. Aan de muur hangen portretfoto’s van de klanten; geen blije Benetton-foto’s, maar een mooie dwarsdoorsnede van de Amsterdamse bevolking. Er hangen mensen van werkelijk alle soorten, kleuren en leeftijden.

Ik besef ineens dat in onze zogenaamde multiculti-stad maar bitter weinig plekken zijn waar het lukt om een goeie mix van mensen te trekken. Zo’n mix waarbij je je op je gemak voelt. Ik zou niet snel neerploffen in een gemiddeld Turks theehuis om een potje mee te kaarten met de mannen. Net zo min als een gesluierd Marokkaans meisje snel een echte Amsterdamse bruine kroeg in zou stappen (ikzelf trouwens ook niet, bij nader inzien). Met moeite kom ik, denkend aan een gemêleerd klantenbestand, op De Ponteneur in Oost en misschien Podium Mozaïek in West. Een schrale oogst voor een stad waar zoveel verschillende mensen wonen.

Hier in Bakkerij Mediterrane is die mix zo vanzelfsprekend, dat het bijna weer op gaat vallen, denk ik, als ik buiten in de gure wind op één been probeer mijn regenbroek aan te trekken.

Wijsjes II

Geheel in lijn met het nieuwe regeerakkoord bewijst misschien wel het kleinste popfestival van de wereld ‘Wijsjes uit het Oosten’ dat het zonder subsidie kan. Op bijna verontschuldigende toon wordt aan het begin van de festivaldag medegedeeld dat de biertjes (à 1 euro) tijdens het laatste optreden toch misschien niet helemaal zijn inbegrepen bij de entreeprijs. De entreeprijs bedraagt namelijk ‘al’ 10 euro. Voor dat geld krijg je in meer dan zeven uur ‘slechts’ zeven concerten, broodjes, jenever, wijn, koekjes, koffie, olijven en dadels voorgeschoteld. Laat Rutte deze succesformule niet ter ore komen, want voor je het weet wordt het Concertgebouworkest voortaan gedwongen om gratis in jouw woonkamer te komen spelen.

Wijsjes heeft een aanstekelijk soort enthousiasme. Twee bezoeksters van de vorige wijsjeseditie stellen onmiddellijk hun huis in ‘Diep Watergraafsmeer’ beschikbaar voor het eerste optreden. Ik herken de twee Senseo-apparaten op hun aanrecht van de vorige editie. Clara, een van de gastvrouwen, opent de middag door bijzondere klanken te toveren uit een Logwood (modern Afrikaanse xylofoon) en een Hang (Zwitserse uitvinding: denk aan twee op elkaar gelaste wokpannen). In de zonnige woonkamer neemt Bloem de Ligny het over (Jaah, what happened to Bloem??). Zij zingt tegenwoordig zeevrouwsliedjes. Het deuntje van de ijscoman buiten vermengt zich door de openstaande deur prachtig met haar, nog steeds ijle en karakteristieke, muziek.

Het volledige gezelschap verplaatst zich van ‘diep Oost’ naar de Indische buurt. Tijdens de wandeling passeren we de allerlaatste marathonlopers, of liever marathonstrompelaars. Hoeveel kilometer is zo’n marathon eigenlijk?, vraagt een festivalganger. Cultuur en sport is altijd een lastige combinatie. We belanden in de woonkamer van Oscar Jan. De kamer is klein en de klanken zijn fors. Oscar Jan is aan het klussen en duwt zijn schuurmachine voor een versterker. Zijn collega stopt zijn sopraansaxofoon in een teiltje water en blaast zich een ongeluk voor een piepend geluid. Experimentele klanken voor de liefhebber.

In de Eerste van Swindenstraat, boven de Zeeman, komen we in een prachtig huis terecht. Als het muzikaal tegen zit, dan loont het altijd nog om huizen te kijken; met een schuin hoofd probeer ik CD titels en boekenkaften te lezen en verder geniet ik van de schilderijen. Marijke zingt, terwijl Oscar Jan begeleidt. Ik vind Oscar Jan beduidend beter op de piano dan op de schuurmachine en Marijke is ontwapenend met haar liederen, waarvan ze er één ook achterstevoren zingt. Mark heeft een hele batterij pedaaltjes voor zijn elektrische gitaar waar hij erg druk mee is. Hij ‘sampelt’ zelfs Marijke nog even en test of ze haar lied écht achterstevoren heeft gezongen.

Verder gaat de tocht richting Middenlaan. Daar luisteren we naar liedjes met een kop en een staart van Coldair, een Poolse singer-songwriter. Het publiek wordt langzaam soezerig bij de ingetogen nummers en de Pool probeert stoïcijns het geloop en geklets van de aanwezige kleuters te negeren. Hup, de kou weer in (Coldair); even wakker worden. Over de Transvaalkade gaat de stoet. We vangen zelfs nog een glimp op van mevrouw Halsema aan haar keukentafel.

De laatste optredens zijn in een schitterend opgeknapt pand in de Marcusstraat. Een ontdekking in een straatje dat ik altijd net niet insla. Terwijl Analogic Sound Project de eerste bezoekers aan het dansen krijgt, eten we couscous en salade zittend op de houten vloer. Allemaal bij de prijs inbegrepen. Het dessert bestaat uit de pretentieloze ska van de band Off-topic. De mannen hebben plezier en de bassist doet het gewoon op zijn sokken.

Het was weer fijn en eigenwijsjes. Ben alweer benieuwd naar de volgende.

http://wijsjesuithetoosten.blogspot.com/