donderdag 25 juni 2009

Doof, niet stom


De afgelopen weken wordt ik geleefd door mijn werk. Het zomerprogramma is weer bezig. Dat betekent voor mij de zorg over 22 studenten en heel veel sprekers. Het gaat deze weken veel over strippenkaarten, slapende studenten wakker maken tijdens lezingen, cadeautjes voor de sprekers en telefoons op trilfunctie. Gelukkig gaat het ook om inhoud. En om de ontmoeting met inspirerende mensen.

De jongen in pak met bril op de foto hierboven heet Gijs. Gijs hoort niets en ziet nog maar 10% van wat je hoort te zien. Gijs is dus doofblind. Kun je het je voorstellen? Oordoppen in en een te donkere bril opzetten op een donkere dag en dat is dan je wereld.

Door middel van een tolk die Gijs zijn gebaren voor ons vertaalt in het Engels worden we op de hoogte gesteld van zijn verhaal. Hieruit blijkt dat Nederland nog niet zo goed raad weet met doofblinde mensen. Aangezien er weinig faciliteiten zijn om naar een gewone school te kunnen, moest Gijs naar een van de vijf scholen voor doven in Nederland. Op deze scholen ligt het niveau een stuk lager dan op een ‘gewone’ school, terwijl er met Gijs’ zijn hersenen helemaal niets mis is.

Als later blijkt dat Gijs ook blind aan het worden is moet hij naar de enige school voor doofblinden in Nederland. Gebarentaal was daar verboden, nu gelukkig niet meer. Niet tevreden met het niveau –Gijs heeft zich met zijn 10% zicht inmiddels ontpopt tot een echte boekenwurm- gaat hij met een eigen gebarentolk naar een gewone school. Tot hij verder wil studeren, dan wordt het de Nederlandse scholen echt te ingewikkeld.

In Amerika valt Gijs van de ene in de andere verbazing. Hier hoeft hij zich niet aan te passen aan de norm, maar blijken de mensen zich aan te passen aan hem! Hij hoeft maar te knikken of er wordt ingegaan op zijn wensen en noden. Wat een luxe! Hij studeert probleemloos vijf jaar in Amerika en keert dan terug naar Nederland. Zo kan het dus ook! So much voor de Nederlandse welvaartsstaat.

Hij is vastberaden om iets te gaan doen aan de minderheidspositie van doven en doofblinden in Nederland, wiens problemen niet worden gezien en gehoord. Wij schamen ons als groep blind voor onze onwetendheid over dit onderwerp. We vinden Gijs’ allemaal helemaal geweldig met zijn missie en kijken ademloos toe hoe hij zijn verhaal met zijn handen vertelt. Hopelijk is Nederland in de toekomst minder doof voor de noden van alle ‘Gijzen’ in dit land. En zou het er niet heel vrolijk uitzien (en heerlijk rustig zijn in de cafés) als we allemaal af en toe gebarentaal zouden gebruiken?

Geen opmerkingen: